Şalgam suyu, mor havuç, şalgam turpu, bulgur unu, tuz ve suyun fermente edilmesiyle elde edilen geleneksel bir Türk içeceğidir. Ekşi, hafif tuzlu ve bazen acılı bir tada sahiptir. Özellikle Adana, Mersin ve Osmaniye gibi Güney Anadolu illerinde sıkça tüketilir.

Şalgam suyu en çok Adana ile özdeşleşmiştir. Adana kebabıyla birlikte tüketilmesi geleneksel hale gelmiştir. Bununla birlikte, Osmaniye, Mersin ve Hatay gibi şehirlerde de sıkça tercih edilen bir içecektir.

Şalgam suyu, hem probiyotik etkisi hem de içerdiği mineraller sayesinde sağlık açısından birçok fayda sunar:

• Sindirim sistemini destekler: Fermente bir içecek olduğu için bağırsaklardaki yararlı bakterileri artırarak sindirimi kolaylaştırır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir: İçeriğindeki C vitamini ve antioksidanlar sayesinde vücudu hastalıklara karşı korur.
• Vücutta detoks etkisi yapar: Kan dolaşımını destekleyerek toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
• Kemik sağlığını destekler: Kalsiyum ve potasyum içerdiğinden kemik yapısının korunmasına katkıda bulunur.

Şalgam suyu, evde doğal yöntemlerle yapılabilir. İşte temel adımlar:

1. Malzemeler: Mor havuç, şalgam turpu, bulgur unu (şalgam mayası için), kaya tuzu, içme suyu ve isteğe bağlı acı biber.
2. Mor havuç ve şalgam turpu doğranır, tuzlu suyla cam kavanozlara yerleştirilir.
3. Bulgur mayası eklenerek fermente olması için 10-15 gün bekletilir.
4. Fermantasyon tamamlandıktan sonra süzülerek içime hazır hale getirilir.

Şalgam, açıldıktan sonra genellikle 7-10 gün içinde tüketilmesi önerilen bir içecektir. Bu süre, şalgamın saklama koşullarına bağlı olarak değişebilir. Şalgam, açıldıktan sonra buzdolabında saklanmalı ve her defasında kapağı sıkıca kapatılmalıdır. Eğer şalgamda asidik bir koku, renk değişikliği veya küf oluşumu gözlemlenirse, tüketilmeden önce mutlaka atılmalıdır. Şalgamın taze ve sağlıklı kalabilmesi için, tüketim süresi zarfında en iyi şekilde saklanmasına özen gösterilmelidir.

Acılı şalgam suyu, fermantasyon sürecinde içine acı süs biberi (genellikle Urfa veya Maraş biberi) eklenerek hazırlanır. Acısız şalgamda ise bu biber kullanılmaz, tadı daha yumuşak olur.

Eğer şalgam suyunda aşırı kötü bir koku, anormal bulanıklık veya küflenme varsa bozulmuş olabilir. Tadında aşırı ekşilik veya acılık olması da bozulduğunun işareti olabilir.

Bozulmuş şalgam suyunu anlamanın birkaç belirgin işareti vardır. İlk olarak, şalgamın renginde değişiklik olabilir. Eğer şalgam suyu bulanıklaşmış ya da renk olarak koyulaşmışsa, bozulmuş olabilir. Ayrıca, şalgamı kokladığınızda, asidik veya ekşi bir koku yerine, kötü ve küflü bir koku alıyorsanız, bu da bozulduğunu gösterir. Şalgamın tadında acılaşma veya farklı bir ekşilik hissediliyorsa, bu da bozulma belirtisidir. Son olarak, şalgamın içinde yabancı maddeler veya küf oluşumu gözlemlenirse, kesinlikle tüketilmemelidir. Bu tür belirtiler, şalgamın sağlıksız hale geldiğini ve atılması gerektiğini gösterir.

• Mide dostudur: Mide asidini dengeleyerek sindirimi kolaylaştırır. Ancak mide rahatsızlığı olanlar fazla tüketmemelidir.
• Bağırsak sağlığını destekler: Probiyotik etkisi sayesinde bağırsak florasını düzenler.
• Tansiyonu dengeleyebilir: Tuz oranı yüksek olduğu için düşük tansiyonu olanlara iyi gelebilir. Ancak yüksek tansiyonu olanlar dikkatli tüketmelidir.

Şalgam suyu doğal haliyle şekersiz olduğundan düşük kalorili bir içecektir. 100 ml şalgam suyu yaklaşık 10-15 kaloridir. İçeriğinde yağ bulunmadığı için kilo aldırmaz. Ancak, marketlerde satılan bazı şalgam sularına eklenen tatlandırıcılar ve şeker kilo almaya neden olabilir. Bu yüzden doğal ve katkısız olanları tercih edilmelidir.

Evet, aç karnına içilebilir ancak mide hassasiyeti olanlar dikkatli olmalıdır. İçeriğindeki asidik bileşenler bazı insanlarda mide yanmasına neden olabilir. Özellikle reflü veya gastrit rahatsızlığı olan kişiler aç karnına tüketmeden önce doktorlarına danışmalıdır.

• Ev yapımı veya marketten alınan şalgam suyu buzdolabında muhafaza edilmelidir.
• Açıldıktan sonra maksimum 1 hafta içinde tüketilmesi önerilir.
• Cam şişelerde saklanması daha uzun süre tazeliğini korumasına yardımcı olur.

Evet, özellikle rakı ile birlikte tüketilmesi oldukça yaygındır. Rakının yanında meze olarak tercih edilen şalgam suyu, alkolden sonra mideyi rahatlatıcı bir etkisi olduğuna inanıldığı için sıkça tüketilir.

Eğer şalgam suyu hakkında başka sorularınız varsa sorabilirsiniz! 😊